Để trở thành nghệ sĩ làm anime chuyên nghiệp (P1) 20

Phần 1: Tin Xấu

"Làm thế nào để có thể tạo Anime Show hay manga từ ý tưởng của tôi", đây là câu thường được học sinh trung học và sinh viên đại học hỏi nhất, và thật là khó để trả lời mà vẫn giữ cho họ niềm lạc quan trong việc sáng tác. Tôi không muốn nói thẳng tuột ra với họ rằng điều đó sẽ không bao giờ xảy ra, bởi vì họ có ngọn lửa nhiệt tình lớn trong tim vẫn có thể được hướng dẫn vào công việc sáng tạo khác, dẫu không phải là liên quan đến Nhật Bản.


Sự thật của vấn đề là cơ hội tạo hoạt hình Nhật từ ý tưởng của bạn gần như là “nhiệm vụ bất khả” thi, trừ khi bạn có nguồn tài chính dồi dào và có quan hệ với người bên trong ngành để sản xuất một mình. Ngay cả nếu bạn làm vậy, project đó cũng sẽ rất ít khả năng trở nên cool như những anime bạn thích.

Thật là ngây thơ để nghĩ rằng nếu bạn có một ý tưởng cool (hay cái bạn nghĩ là cool) cho một bộ phim, thì sẽ có một công ty Nhật muốn làm ra nó, và một ngày nọ bạn sẽ xem phim đó cùng với các bạn bè mình. Sự thật tàn nhẫn là một người nước ngoài mà làm anime thì khó gấp 1000 lần hơn một người mới tập viết kịch bản cho một cuốn phim Hollywood Blockbuster hay nhất trong năm.

Vế sau đã có xảy ra rồi (như phim Good Will Hunting.) Còn vế trước thì chưa bao giờ xảy ra cả.

Bạn phải tự chi trả

Các studio không thể chi tiền, và các nhà tài trợ sẽ không cho bạn tiền – họ có thể sản xuất phim riêng và tự làm ra nhiều tiền hơn cho họ. Đừng có mơ đến việc hẹn người ta ra họp trừ khi bạn có sẵn tiền. Không phải tiền “bảo đảm,” không phải tiền “đang gởi tới trong thư,” không phải tiền “bạn nghĩ bạn có thể mượn,” mà là tiền bạn có thể chuyển liền cho họ ngay ngày mai để việc sản xuất được bắt đầu.

Trong ngành anime mọi người đều có liên hệ chặt chẽ với nhau. Nếu bạn xuất hiện ở Studio A và có bất cứ trục trặc nào với họ, thì các studio B, C, và D sẽ không thèm nhìn mặt bạn. Hứa hẹn cho một bộ phim mà không thể chi trả, và hãy coi như là bạn sẽ bị blacklist khỏi ngành sản xuất Nhật Bản mãi mãi.

Nó phải được làm bằng tiếng Nhật

Kỹ năng tiếng Nhật của anh bạn đã từng học hai năm ở đại học không đủ tốt. Ngay cả tiếng Nhật được giới chuyên nghiệp dịch ra vẫn không đủ tốt. Nó phải được dịch ra và chuyển thành nghệ thuật. Người Nhật rất đặc biệt khó tính về chất lượng của ngôn ngữ viết, và bất cứ lỗi lầm hay những câu văn viết không xuôi đều sẽ biến bạn thành kẻ vô dụng trong mắt họ. Nếu bạn không thể viết hoàn hảo, vậy thì bạn phải tìm và trả cho người nào có thể làm được. Các công ty sản xuất phim Nhật sẽ không cung cấp việc này.


Nếu bạn có một concept (ý tưởng chủ đề) chỉ đơn giản là một sự tổng hợp của các anime shows nổi tiếng thì không ai (các nhà tài trợ, studio hay khán giả) sẽ quan tâm đến nó.

Những câu chuyện spin-off nổi tiếng được như vậy bởi vì chúng có biến đổi độc đáo và dựa trên kiến thức khổng lồ về tài liệu gốc. Nhiều tác phẩm mà tôi được xem bởi những tác giả phương Tây muốn làm anime đều được rút ra từ đâu đó, và bởi vì quá họ vui sướng đã khám phá ra anime nên họ không thấy được là họ đang “vay mượn.” (Hey, tôi cũng đã từng làm thế.) Cho một fan artists thì điều đó cũng được thôi, nhưng những công ty Nhật sẽ không đọc quá vài trang đầu trước khi bỏ nó vào sọt rác.

Các studio không có tiền

Một studio Nhật thường hay kiếm tiền bằng bất cứ cách nào mà họ có thể, và ngay cả nếu họ có tiền để tạo nên show mới, thì họ sẽ phát triển ý tưởng từ các nhân viên của mình hơn là lấy ý tưởng từ bên ngoài. Nếu bạn có tiền, thì họ có thể sẽ nghĩ đến việc làm show cho bạn, nhưng họ sẽ không thèm nói chuyện nếu bạn không có tiền.



Họ đã có rất nhiều bài đã gởi, trong đó rất nhiều những nghệ sĩ đã nổi tiếng và có kinh nghiệm.

Nếu một công ty có tiền, họ sẽ lục trong backlog (danh sách dự trữ) để tìm những kế hoạch đã nộp cho họ, và chọn bài hay nhất. Khi tôi còn ở IG, chúng tôi có những bài tường trình của các nghệ sĩ đã tạo nên Ghost in the Shell, Akira, Blood, và một số đông các creators (người sáng tạo, sáng tác) nổi tiếng khác. Không tính các bài tường trình từ các vị thần anime, trong kệ có đủ bài để giữ chúng tôi bận rộn trong vòng 165 năm nữa. Nếu có bài tường trình mới, nó phải là đặc biệt hot trên thị trường trước khi được bước vào cửa.








Những nhà tài trợ là những người duy nhất có thể nói chuyện

Bởi vì sự trục trặc của nền kinh tế Nhật Bản, nhiều nhà tài trợ có rất ít tiền để sản xuất những phim có nội dung gốc (original content), và với số tiền mà họ có, họ muốn chi cho những thứ chắc chắn – remakes (phim cũ được làm lại hoàn toàn mới), sequels (tập tiếp theo), những tác phẩm của các tác giả nổi tiếng, chuyển thể của những manga phổ biến, v.v. Thay vì xét duyệt các bài tường trình từ bên ngoài, họ thích thú tài trợ những ý tưởng từ các nghệ sĩ đã nổi danh.

Nếu bạn không có nhiều ấn phẩm trước, họ sẽ không cân nhắc bạn

Nếu bạn chưa chứng minh được bạn có thể tạo một tiểu thuyết hay manga nổi tiếng với những ý tưởng mới, thì thật rất khó có cơ hội họ sẽ thử nghiệm nó trong phim hoạt hình. Để tạo bộ phim hoạt hình thì phải tốn rất nhiều tiền, và Nhật Bản đang phá sản – không còn có tiền để mà thử nghiệm.


Để kiến tạo, bạn phải từ bỏ

Bạn sẽ phải từ bỏ bản quyền ý tưởng của bạn để nhà tài trợ nhận làm. Một vài lần đầu tiên, bạn sẽ nhận được một vài xu và vài cái vỗ đầu an ủi. Nếu việc này xảy ra nhiều lần, thì bạn sẽ bắt đầu làm ra tiền.

Ngay cả nếu bản không hoàn toàn từ bỏ bản quyền, những nhân viên làm phim hoạt hình sẽ có nhiều quyền hành với bộ phim hơn là bạn. Người đạo diễn có thể thay đổi bất cứ thứ gì ông ấy thích, và tuyệt đối không có bất cứ thứ gì bạn có thể làm được về điều đó, và nếu tưởng của bạn bao gồm cả việc thiết kế, họ sẽ không thể sử dụng chúng trừ khi bạn là animator có kinh nghiệm.


Và còn được sự dè dặt của dân Nhật đối với người nước ngoài

Một vài animators sẽ xem sự đệ trình ý kiến của bạn là sự xâm lăng. Họ đã làm việc rất chuyên cần qua nhiều năm để có thể tạo được phim trên ý tưởng của họ. Họ sẽ cảm thấy rất khó chịu ngay cả khi họp với bạn nữa, còn nói chi về làm việc cho/với bạn.

Mặt khác...

Những nhà sáng tạo nước ngoài có một lợi thế: bạn có thể sáng tạo những câu chuyện mà creators Nhật không thể. Các nhà xuất bản, sản xuất, khán giả, và độc giả sẽ muốn xem một cái gì đó mà họ không thể xem được từ các tác giả trong nước. Đây có thể là con át chủ bài của bạn trong việc cạnh tranh giành thị trường. Hãy sử dụng nó! Sáng tạo một thứ gì đó mà chỉ có bạn có thể làm. (Và những khán giả Nhật Bản sẽ không thích thú với phiên bản về nước Nhật của bạn. Nhiều khi họ còn cho rằng bạn là một kẻ ngoại nhân vô tri nữa. Tạo một câu chuyện về một cái gì khác hoặc là tạo show đó ngòai Nhật Bản.)


Nếu bạn phải trả tiền để làm nó, tại sao phải làm nó tại Nhật Bản?

Trừ khi bạn có quan hệ thân thiết với một studio Nhật Bản chắc chắn làm việc tốt, bạn sẽ chỉ nói chuyện với bọn lường gạt lấy tiền của bạn. Bạn phải mướn một người chỉ định một người tổng quản có kinh nghiệm trong hãng studio sản xuất, nếu không chất lượng sẽ không như ý bạn muốn. Ngành công nghiệp anime đang trong tình trạng khó khăn và chất lượng sản phẩm đã xuống dốc thê thảm. Bạn có thể làm phim ở nơi khác cũng bằng ngần ấy tiền hoặc có thể có nhiều tiền hơn từ những nhà tài trợ US.

Nếu bạn có một ý tưởng vĩ đại, hãy hợp tác với một agent (người hay công ty đại diện), và gởi nó đi đến một animation studio trong nước Mỹ. Nhưng hãy liên lạc với họ trước và hỏi cách thức gởi bài đến cho họ ra sao. Đừng bao giờ gởi tác phẩm hay ý tưởng đến mà không được người ta yêu cầu trước, bởi vì họ sẽ phải gởi trả lại hoặc hủy nó đi theo đúng luật.